کودکانی که دیگر از تحصیل باز نمی‌مانند

ساختمان خیریه خاتم‌النبیین (ص) واقع در حر ۹۸ سال ۸۰ تأسیس شد. در سال‌های اول ۳۰ کودک ۴ تا ۱۱ سال در این مکان به طور شبانه‌روزی اسکان داشتند. بچه‌هایی که سرپرست مناسبی نداشتند. این بچه‌ها به مدت ۱۰ سال زیرپوشش این خیریه قرار می‌گرفتند. اما از سال ۹۰ با کمک خیریه اتفاق‌های بهتری برای بچه‌ها می‌افتد. حمایت می‌شوند تا اینکه وارد بازار کار شوند و روی پای خود بایستند. نکته متمایز این مؤسسه نیکوکاری با دیگر بنیاد‌های خیریه در این است که آن‌ها بر آموزش و مهارت‌آموزی بچه‌ها تأکید دارند و در کنار آن توانمندسازی خانواده، به‌ویژه مادر که شاکله اصلی خانه است. حتی برگزاری دوره‌هایی برای ارتقای روحیه مادران و افزایش امید آن‌ها به زندگی از دیگر ویژگی‌های ممتاز این مؤسسه است. با طیبه شاطری، مدیر داخلی این مجموعه، درباره خدماتشان به اهالی شهرک شهید باهنر گفتگو می‌کنیم.

تغییر سیاست مؤسسه

شاطری ابتدا حرفش را با طرح مسئله‌ای آغاز می‌کند: با توجه به اینکه این بچه‌های تحت حمایت، پس از بلوغ فرار می‌کردند و به محیط قبلی باز می‌گشتند و... به همین دلیل از سال ۹۰ سیاست این خیریه تغییر می‌کند. این‌بار تصمیم گرفتیم از طریق مدارس و پرس‌وجو در محله، کودکان بااستعداد و نابغه را شناسایی کنیم و این کودکان از مقاطع پایین تا تحصیلات عالیه زیرپوشش خیریه کنار خانواده خود زندگی کنند. کودکانی که بعضا به‌دلیل ناتوانی اقتصادی خانواده مجبور به ترک تحصیل شده و وارد بازار کار می‌شوند.

کودکان بازویی برای خیریه

حالا ۴۲۰ کودک در همین محله زیرپوشش قرار گرفته‌اند. کودکانی که خیلی از آن‌ها پس از به پایان رساندن تحصیلات خودشان تبدیل به بازویی برای مجموعه می‌شوند. به گفته خانم شاطری خیلی از آن‌ها حالا دندان‌پزشک، معلم، استاد دانشگاه و... هستند که با ویزیت رایگان، برگزاری کلاس‌های آموزشی رایگان و... در این ساختمان به دیگر بچه‌های محله کمک می‌کنند.

اجرای طرح امید

اما تنها فعالیت آن‌ها محدود به کمک به نوابغ وکودکان نمی‌شود. خانم شاطری درباره کلاس‌هایی که حالا در این مجموعه برای خانواده‌ها و به‌ویژه مادر‌ها اجرا می‌شود می‌گوید:
«در این منطقه به‌شدت فشار زندگی روی دوش مادر‌ها احساس می‌شود. آن اوایل که با مادر‌ها صحبت می‌کردیم خیلی از آن‌ها حرف از ناامیدی شدید و گاه نابودی خود می‌زدند، از زندگی ناامید شده بودند و می‌گفتند که دیگر نمی‌توانند ادامه بدهند. به همین دلیل ما لزوم برگزاری کلاس‌هایی باعنوان مهار‌ت‌های زندگی و... را در این مجموعه احساس کردیم. یکی از طرح‌هایی که اینجا در قالب همین کلاس‌ها اجرا شد، طرح امید بود. 

این طرح توسط یکی از استادان مجرب، دکتر جامی که خودش قبلا رئیس هیئت مدیره مؤسسه بود، ارائه شده است. او این طرح را در زندان نیز اجرا کرد و نتایج بسیار خوبی گرفت. این طرح مجموعه‌ای از طرح‌های مختلف روان‌شناسی برای افزایش امید به زندگی در افراد است. ما هم نتایج خوبی از آن گرفتیم. حالا خانواده‌ها همان خانواده‌ها هستند با همان مشکلات قبلی، کمتر یا بیشتر...، اما به‌وضوح می‌بینیم که دیدگاهشان به زندگی تغییر کرده است و امید بیشتری دارند.»

کاملا مردم‌نهاد

این مؤسسه کاملا مردم‌نهاد است و توسط خیران تأمین می‌شود. خیرانی که مستقیم سرپرستی افراد را برعهده می‌گیرند یا از طریق صندوق‌های خیریه کمک می‌کنند. به گفته خانم شاطری این خیریه ۶ هزار صندوق در خانه‌ها دارد. تعداد خیران هم در سال‌های قبل به ۴۰۰ نفر می‌رسیده است، اما با توجه به مشکلات اقتصادی، این تعداد در طول این سال‌ها ریزش زیادی داشته‌اند.

دوست داریم نوابغ این منطقه را که تعدادشان کم هم نیست به مدارس تیزهوشان بفرستیم

ضرورت اقدامات فرهنگی

در آخر درباره چشم‌انداز این مؤسسه از خانم شاطری می‌پرسم و او پاسخ می‌دهد: «کمک‌های مالی برای چشم‌اندازی که ما داریم اندک است. ما دوست داریم نوابغ این منطقه را که تعدادشان کم هم نیست به مدارس تیزهوشان بفرستیم. کلاس‌هایی که استعداد این بچه‌ها را پرورش بدهند، اما فعلا فقط می‌توانیم کاری کنیم که تعدادی از آن‌ها از تحصیل باز نمانند. به علاوه نمی‌خواهیم فقط به کمک مالی اکتفا کنیم هر چند وظیفه اصلی ما همین است، اما اقدامات فرهنگی هم باید همراه این‌ها باشد. این منطقه به‌شدت به این دست اقدامات نیاز دارد که این موضوع همکاری ارگان‌های دیگر را هم می‌طلبد.

 به عنوان مثال شهرداری چندی پیش در مناطق کلاس‌هایی را باعنوان کلاس‌های کنترل خشم برگزار کرد. کلاس‌هایی که در آن مربی‌ها به بچه‌ها آموزش می‌دادند که چطور با خشمشان مقابله کنند. این کلاس‌ها به شدت در مناطق حاشیه‌ای مفید هستند چراکه بچه‌ها در این نواحی به دلیل مشکلات متعدد درونشان پر از خشم می‌شود. خشمی که نمی‌دانند از کجا آمده و باید با آن چه کنند. همین آگاه‌شدن بسیار کمک‌کننده است. امیدواریم که با همکاری ارگان‌های مختلف فعالیت فرهنگی بیشتری در این منطقه داشته باشیم.»